Stećci na Gostunu, zaštitna arheološka iskopavanja na dijelu nekropole iz poznog srednjeg vijeka
Kod graničnog prijelaza Gostun sprovode se arheološka iskopavanja nekrople sa stećcima, saopštio je Muzej u Prijepolju.
Foto: Muzej Prijepolje
Stručnjaci iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture Kraljevo, gdje je uključen i arheolog Muzeja u Prijepolju, sprovode zaštitna arheološka iskopavanja na dijelu srednjovekovne nekropole sa stećcima iz poznog srednjeg vijeka, a zbog izgradnje druge trake teretnog terminala i izgradnje potpornog zida na dijelu carine.
Foto: Muzej Prijepolje
Za sada nema podataka o broju stećaka, njihovoj vrsti i vrsti motiva na njima, ali se iz priloženih fotografija zaključuje se da se radi o tipičnoj vrsti stećaka koji su učestali na ovom području.
Kako je predočeno iskopavanja su počela sredinom aprila i trajaće mjesec dana.
Srednjovekovno groblje u Gostunu nalazi se na graničnom prijelazu između Republike Srbije i Republike Crne Gore.
“Stećci u Sandžaku”, kao jedan od najpoznatijih brendova srednjevjekovne kulture, civilizacije, te umjetnosti i države Bosne, još neistraženi, za širu javnost i dalje su nepoznati, zauzimaju malo prostora u historiografiji.
Foto: Muzej Prijepolje
Procjene arheologa su da u sjevernom Sandžaku može biti oko 100 lokaliteta, a u južnom oko 60, s preko 3.000 kamenih nadgrobnih spomenika-stećaka, te da taj broj stećaka nije konačan.
Foto: Muzej Prijepolje
Na području Prijepolja nekropole sa stećcima su učestale, ali su malo istražene i arheološki obrađene.
Nekropola Hrta kod Prijepolja jedini je arheološki lokalitet sa stećcima na području regije Sandžak koji je UNESCO sredinom jula 2016. godine uvrstio na Listu svjetske baštine, kada je, kao zajedničko kulturno dobro, upisano 28 nekropola, od čega 20 u Bosni i Hercegovini, dvije u Hrvatskoj, i po tri u Srbiji i Crnoj Gori.
Zvanični podaci pokazuju da se u Sandžaku stećci nalaze na teritoriji Priboja, Prijepolja, Sjenica, Novog Pazara, Pljevalja i Bijelog Polja.
Foto: Muzej Prijepolje
Stećci predstavljaju izvanredno svjedočanstvo srednjovekovne kulture evropskog jugoistoka koja se razvijala u jedinstvenom historijskom kontekstu na prostoru susreta srednjevjekovne kulture tradicije evropskog zapada, istoka i juga, a u pojedinim aspektima naslanjala se i na znatno ranije tradicije.
Natpisi na stećcima predstavljaju poseban fenomen. Na njima su epitafi i astralni motivi, socijalni i religiozni simboli (oruđe, oružje, mjesec i zvijezde, različiti oblici krstova, antropomorfni ljiljani, solarni motivi itd.), figuralne predstave, (prikazi muškaraca i žena, borba, turniri, lov, povorke ljudi, prikazi životinja…), kao i brojni vegetabilni i geometrijski ornamenti.
Izrađivani i postavljani su od sredine 12. vijeka, najviše između 14. i 15. vijeka, uz puteve, na prahistorijskim tumulima, na prahistorijskim utvrđenim naseljima tzv. gradinama, na uzvišenjima, pored bunara i vidljivim mjestima. Stećci su često jedini trag srednjevjekovne kulture, značajno su utjecali i na savremenu književnost i ostale vidove umjetnosti. Danas su to “kameni spavači” koji nas podsjećaju na “smisao za ljepotom” i zovu da budu upisani, oslikani i fotografisani, da se o njima, radi nas, zna više.
Foto: Muzej Prijepolje
Najnoviji komentari