SNews istražuje: Ko štiti divlji portal “sandzakpress.net”? Tužilaštvo odbilo da postupi po zahtjevu za pristup informacijama od javnog značaja

Posebno tužilaštvo za visokotehnološki kriminal, Više javno tužilaštvo (VJT) u Beogradu, odbilo je zahtjev za pristup informacijama od javnog značaja kojim je, između ostalog traženo da saopšti da li je utvrdilo-identifikovalo pravno lice, firmu koja je pružala hostng uslige za internet portal “sandzakpress.net”, na dan 24. mart 2021. godine, kada su preko ovog sajta novinrima upućene prijetnje smrću, kao i da li je u ovom slučaju bilo pritisaka na Tužilaštvo i pokušaja ometanja istrage.

Na zahtjev za pritup informacijama od javnog značaja urednika SNewsa, Medina Halilovića, Posebni tužilac za visokotehnološki kriminal Branko Stamenković je donio rješenje u kojem piše da navedene informacije “ne predstavljaju informacije od javnog značaja, kao i da postoji opasnost da bi se postupanjem po ovom zahtjevu ugrozilo, omelo ili otežalo otkrivanje krivičnog djela, vođenje predkrivičnog postupka i optuženje za krivično djelo”.

U obrazloženju se citiraju pitanja koja je naša redakcija uputila ovom tužilaštvu 22. juna ove godine.

1. Iz PU Novi Pazar je za naš medij 31.03. 2021. potvrđeno da su službene bilješke o obavještenju primljenom od građana, a u vezi prijetnji smrću upućene (24.03.2021.) u komentarima na portalu “sandzakpress.net” proslijeđene Odjeljenju za visokotehnološki kriminal Višeg javnog tužilaštvu u Beogradu, po čijem nalogu će se preduzimati dalje mjere i radnje. Da li je Vaše tužilaštvo utvrdilo-identifkovalo pravno lice, odnosno firmu koja je pružala usluge hostinga za internet portal „sandzakpress.net“ na dan 24.04. 2021. godine? Ako jeste, koja je to firma?

2. Da li je Vaše tužilaštvo utvrdilo identitet pravno i/ili fizičko lice koje je uplatilo uslugu hostinga za internet portal “sandzakpress.net”, a ista važila za dan 24.03.2021. godine?

3. Da li su policijski službenici SBPOK- Odjeljenja za suzbijanje visokotehnološkog kriminala, odnosno Vaše tužilaštvo, od Dream Tecnologies Group (dreamweb.rs, PIB: 106212239) Jurija Gagarina 14-L, Beograd, tražilo podatke o pružanju hosting usluga za internet portal  “sandzakpress.net” na dan 24.03.2021. godine, obzirom da je uvidom u relevantni internet alat za pretragu “intodns.com”, od 11.03. i 30.03. (u prilog PrtSc fotografije) prikazano da usluge hosting za “sandzakpress.net” pružao Dreamweb?

4. Da li su policijski službenici SBPOK- Odjeljenja za suzbijanje visokotehnološkog kriminala u svojim izvještajima vezanim za portal “sandzakpress.net” naveli da je usluge hostinga na dan 24.03. 2021. godine i ranije pružala firma Dream Tecnologies Group (Dreamweb) iz Beogarad, odnosno da li je Vaše tužilaštvo imalo i ima li saznanja o tome?

5. Da li će Vaše tužilaštvo tražiti prikupljanj eobavještenja u vezi pružanja hosting usluga od strane Dream Tecnologies Group (Dreamweb) iz Beogarad za internet portal “sandzakpress.net” na dan 24.03.2021. godine, kao i informacije o licu koje je uplatilo usluge hosting za”sandzakpress.net” na dan 24.03.2021. godine?

6. Možete li da precizirate na koji datum se odnosi da je “provjerama je utvrđeno da je internet portal “sandzakpress.net” registrovan i osnovan na teritoriji SAD, da se hostovanje istog vrši sa IP adresa koje pripadaju opsegu dodijeljenih korisnicima u Saveznoj Republici Njemačkoj, da je kao kontakt osoba označeno lice R.H sa prebivalištem u Frankfurtu”. Konkretno, da li je ovaj internet portal 24.03.2021. godine već bio registrovan i osnovan na teritoriji SAD, kako je navedeno u izvještaju policijskih službenika SBPOK- Odjeljenja za suzbijanje visokotehnološkog kriminala koji su dana 07.06.2021. godine dostavili Vašem tužilaštvu, odnosno Vi u odgovoru na naš zahtjev za pristup informacijama od javnog značaja PI 103/21.

        7. Koliko je vremena, u prosjektu, potrebno Vašem tužilaštvu, kako bi se utvrdio identitet odgovornih lica za                 neki  internet portal bez impresuma ili podataka o odgovonim licima, a čije usluge hostinga pruža neka                       registrovana  firma za te poslove u Republici Srbiji?

8. Da li je u slučaju oštećenih za prijetnji smrću upućene (24.03.2021.) u komentarima na portalu “sandzakpress.net” Interpolu S. Njemačke upućen radi identifikovanja tražene osobe, a ista mogla biti procesuirana?

9. Da li je u u slučaju oštećenih za prijetnji smrću upućene (24.03.2021.) u komentarima na portalu “sandzakpress.net” bilo pokušaja pritisaka na Vaše tužilaštvo ili pokušaja ometanja istrage?

Posebni tužilac za visokotehnološki kriminal je dao nalaz da se u konkretnom slučaju ne radi o informacijama od javnog značaja i kao razlog za odbijanje da javnosti stavi na uvid informacije koje se odnose na javno dostupni “sandzakpress.net”, odnosno informacije o hostingu i firmu koja je na datum 24.03. 2021. omogućila da sajt preko kojeg su upućenje prijetnje smrću bude javno dostupna, te preduzetim mjerama i radnjma koje se, između ostalog, tiču pružaoca te usluge, naveo da je SNews tražio da mu organ vlasti pojašnjava procedure prikupljanja dokaza potrebnih za pokretanje i vođenje krivičnog postupka, pruža obaveštenja za buduće postupanje tužilaštva u konkretnom predmetu, daje ocjene o saradnji s privatnim sektorom.

“Naime, da bi se određene informacija smatrala informacijom od javnog značaja potrebno je da, pored toga što je nastala u radu ili u vezi sa radom organa javne vlasti i što javnost ima opravdani interes da zna, bude sadržana u određenom dokumentu u posedu organa vlasti u trenutku kada tražilac informacije zatraži pristup”, stoji u reješenju kojim se odbija dostavljanje traženih informacija i konstatira da zakonom nije predviđena obaveza organa vlasti da daje odgovore na pitanja, objašnjenja, obrazloženja, komentare, odnosno izrađuje nove dokumente već da samo dostavlja kopije onih koje već postoje i koje ima u posjedu.

U tom dokumentu posebni tužilac smatra da SNews u konkretnom slučaju traži obavještenja vezana za buduća postupanja tužilaštva u konkretnom slučaju i daje ocjene, a ne pristup opredmećenim informacijama kojima raspolaže tužilaštvo, te da se iz ih razloga ne radi o informacijama od javnog značaja.

“Smatram da postoji opasnost da bi pružanje traženih informacija koje se odnose na dalje postupanje tužilaštva u konkretnom predmetu moglo dovesti do ugrožavanja, ometanja ili otežavanja otkrivenog krivičnog djela, vođenja pretkrivičnog postupka i eventualnog optuženja za krivično djelo, a imajući u vidu kako specifičnost prikupljanja i obezbjeđivanja elektronskih dokaza, osjetljivost istih, te činjenicu da se isti mogu veoma lahko izmjeniti, uništiti i modifikovati, tako i specifičnu prirodu krivičnog djela koje se NN licu stavlja na teret”, zaključeno je u rješenju Posebnog tužioca za visokotehnološki kriminal Branka Stamenkovića.

SNews će protiv ovog rješenja podnijeti žalbu Povjereniku za informacije od javnog značaja i zaštitu podataka o ličnosti.

Podsjećamo da je Posebno tužilaštvo za visokotehnološki kriminal Višeg javnog tužilaštva (VJT) u Beogradu, takođe na zahtjev SNews-a, na informacije od javnog značaja, saopštilo da od pružaoca hosting usluge za internet portal “sandzakpress.net” nisu traženi podaci o licu koje uplaćuje usluge hostinga obzirom da su navedeni podaci bili nepoznati do prispeća izvještaja SBPOK-Odjeljenja za suzbjanja visokotehnološkog kriminala MUP-a Srbije, dostavljen tom tužilaštvu 7. juna, a u vezi otvorenih prijetnji smrću u komentarima tog portala 24. marta ove godine.

Uvidom preko internet alata za pretragu servera, odnosno pružaoca usluga hostinga, svakom dostupno, moguće je saznati osnovne podatke za servere nekog sajta, pa i sandzakpress.net.

Provjerom na intodns.com, od 11. i 30. marta ove godine, hosting usluge za sandzakpress.net, došlo se do saznanja, na osnovu pokazanih informacija da ih je pružala beogradska firma Dreamweb. (dreamweb.rs).

Kasnije, 27. marta, provjerom na istom pretraživau, rezultati pretrage za “sandzakpress.net” su pokazali da više ne postoje transparentni podaci o serveru, odnosno firmi koja pruža hosting usluge, detaljnijom provjerom je utvrđeno da im je server u SAD.

Iz gore navedenog ali i po mišljenju IT stručnjaka zaključuje da je “sandzakpress.net” nakon pokretanja istrage, od 30. marta, promjenio mjesto servera i pružaoca hosting usluge.

Nejasno je da li u policijski službenici SBPOK- Odjeljenja za suzbijanje visokotehnološkog kriminala tražili ko je na dan upućene prjetnje pružao hosting uslugu za “sandzakpress.net” i ko je do data, plaćajući tu uslugu imao kontrolu uravljanja tim sajtom.

Na osnovu sudskog spisa iz 2019. godine, ali prethodnih godina, koji je SNews ranije stavio na uvid javnosti, beogradskoj firmi Dream Tecnoligies Group doo (Deramweb) je za hosting “sandzakpress.net” uplatio Sandžak Media doo iz Novog Pazara, čiji je direktor Saahudin Fetić, crngorski državljanin, takođe direktor Sandžak TV, NA Sana, kao i Medja centra islamske zajednice u Srbiji.

Fetić je ranije, u saopštenju za javnost i zahtjevu za odgovor, demantovao bilo kakvu ličnu i drugu odgovornost sa “sandzakpress.net”, ali je javno potvrdio da poznaje one koji stoje iza tog portala, da je sa njima potpisao poslovni ugovor i da isti ne želi objaviti jer bi ugrozio njihovo “poslovanje”.

Podsjećamo da je u komentarima teksta “Nova hajka botova na Arap džamiju” na divljem portalu sandzakpress.net 24. marta 2021. godine skoro 15 sati trajao otvoren poziv na ubijanje.

Nakon što su ispod tog naslova objavljene fotografije sa imenima novinara i građana, na tom portalu, po sadržajima bliskom Islamskoj zajednici u Srbiji (IZuS) i Stranci pravde i pomirenja (SPP) Muamera Zukorlića, aktuelnog potpredsjednika Skupštine Srbije, u komentarima se našao otvoren poziv na ubijanje.

Nako pet mjeseci nadležni državni organi Republike Srbije još nisu objavili rezultate istrage u vezi ovog slučaja i još niko nije procesuiran.

Da li mu (im) vjerujete? Zvanično rođen u Bosni i Hercegovini, mjestu Izačić,  posjeduje pasoš Republike Slovenije, njegov ulazak u Srbiju evidentiran u toku 2019. godine, živi i Republici Slovačkoj, a prebivališe mu u Frankfurtu (S.Njemčka), radi u “Sandžak PRESS”

Prema javno dostupnim podacima koje za stranice prikazuje Facebook lokacija primarnog regiona-države za osobe koje upravljaju stranicom “Sandžak PRESS” je Srbija i uključuje sedam osoba, svi iz Srbije.

Kako stoji u informacijama te stranice, ona je kao “Elektronske novine-SandzakPRESS.net” formirana 20. marta 2010. godine, a preimenovana je u “Sandžak PRESS” 26. septembra 2017. godine.

Ministarstvo unutrašnjih poslova Srbije je 22. juna ove godine,, dva dana kasnije, saopštilo da su rasvjetljene prijetnje upućene uredniku i novinaru portala Nova S Marku Vidojkoviću na društvenoj mreži Instagram, i da su stigle iz Austrije.

„Pripadnici Ministarstva unutrašnjih poslova, Odeljenja za suzbijanje visokotehnološkog kriminala, po zahtjevu Posebnog tužilaštva za borbu protiv visokotehnološkog kriminala Višeg javnog tužilaštva u Beogradu izvršili su provjere Instagram profila sa kojeg su upućene pretnje novinaru portala Nova S Marku Vidojkoviću. Provjerama je utvrđeno da je istom pristupano sa IP adrese koje pripadaju telekomunikacionim operaterima iz Austrije, kao i broj telefona kojim je registrovan navedeni profil koji takođe pripada austrijskom operateru mobilne telefonije“, navodi se u saopštenju u saopštenju MUP-a , koji će, kako je rečeno, dostaviti zahtjev Interpolu Austrije radi identifikovanja tražene osobe, kao i izvještaj nadležnom tužilaštvu.

Poseban tužioca za visokotehnološki kriminal VJT u Beogradu, a povodom istrage koja se vodi za upućene prijetnje smrću preko divljeg internet portala “sandzakpress.net” u komentarima u martu ove godine, između ostalog je naveo da je, u izvještaju policijskih službenika SBPOK- Odjeljenja za suzbijanje visokotehnološkog kriminala koji su dana 07.06.2021. godine dostavili tužilaštvu, provjerama utvrđeno da je internet portal “sandzakpress.net” registrovan i osnovan na teritoriji SAD, da se hostovanje istog vrši sa IP adresa koje pripadaju opsegu dodijeljenih korisnicima u Saveznoj Republici Njemačkoj, da je kao kontakt osoba označeno lice R.H sa prebivalištem u Frankfurtu.

Provjerama na pomenutom divljem portalu i ostalim platformama sa logom i nazivom “Sandžak PRESS” dolazi se do sanaja da je “Rifat Halilagić” osoba koja upravlja tim internet portalom, ali se i lahko utvrđuje da se radi o lažnim podacima i fotografijama.

SNews nastavlja da istaržuje ovaj slučaj i izvještava sve do eveteualne pravosnažne presude za počinioce ovog krivičnog djela.