Savjet za štampu: Sanapress prekršila Kodeks novinara

Komisija Savjeta za štampu jednoglasno je izrekla javnu opomenu Novinskoj agenciji SANA iz Novog Pazara zbog prekršaja Kodeksa novinara Srbije.

Ovaj medij nakon pet dana od obljavljivannja ove odluke istu nije objavio na svom sajtu.

Kako je navedeno u odluci sa 109. sjednice Komisije za žalbe Savjeta za štampu, održane 25.02.2021. godine, tekstom “Halilović: Nisam vrijeđao muftiju Dudića; Media centar: Uputili smo žalbu Savjetu za štampu“, objavljenim 22.januara 2021. godine, portal „Sanapress“ prekršio je tačku 6 Odeljka IV (Odgovornost novinara) Kodeksa novinara Srbije, o obavezi novinara da njeguje kulturu i etiku javne riječi, poštuje pravo na odgovor, izvinjenje i ispravku i da blagovremeno objavi odgovarajuću ispravku, objavljeno je 8. marta na sajtu Saveta za štampu (www.savetzastampu.rs) i dostupno je javnosti.

U obrazloženju odluke dalje se navodi da je Medin Halilović podnio žalbu jer je, po njegovom mišljenju, portal povredio njegovo pravo i ineteres time što nije na propisan način odgovorio na njegov zahtev da objavi odgovor.

„Promjenom sadržaja dijela odgovora, čak i nepravilnom upotrebom upravnog govora, jasno naznačenog u odgovoru, i ‘poklapanjem‘ od druge strane u istom sadržaju, na početku i kraju ‚vijesti‘ zaključuje se pristrasnost i neobjektivnost prilikom ‚objavljivanja odgovora‘“, naveo je, između ostalog u žalbi. Halilović je smatrao da je ovim prekršeno više tačaka Kodeksa iz poglavlja Istinitost izveštvanja, Nezavisnost od pritiska, Sprečavanje korupcije i sukoba interesa, Odgovornost novinara i Novinarska pažnja.

U odgovoru na žalbu Rejhan Zećović je naveo da su iz odgovora prenijeti svi dijelovi koji su se odnosili na saopštenje za javnost Islamske zajednice, te da je izbačen samo jedan dio rečenice u kojoj Halilović opet vrijeđa ličnost prvog čovjeka Islamske zajednice. Drugi dio odgovora koji nije objavljen nije se ni odnosio na pomenuto saopštenje.

“Halilović se također žali da smo u objavljivanju njegovog odgovora dali naš komentar na njegov odgovor, što nije tačno. Po istom pitanju kontaktirali smo predstavnike Islamske zajednice koji su dali kratak odgovor da ne žele dalje da se raspravljaju sa njim javno, nego da će ovaj slučaj rješavati pred nadležnim regulatornim tijelima tj. Savjetom za štampu”, istakao je Zećović. Dodao je i da su Haliloviću, kada im se ponovo obratio, objasnili zašto njegov odgovor nisu objavili u cjelini i ponudili mu da objave novi odgovor koji bi napisao, nakon čega im se on više nije javio.

“Obzirom da smo željeli provjeriti ispravnost naših postupaka, zahtjevom za izjašnjavanje obratili smo se NUNS-u, čiji smo kolektivno članovi, sa zahtjevom da nam ukažu da li smo ispravno postupili u ovom postupku ili ne. Međutim odgovor nismo dobili”, kaže se u odgovoru na žalbu.

Komisija za žalbe je jednoglasno ocjenila da portal „Sanapress“ u ovom slučaju nije postupio u skladu sa odredbama Kodeksa novinara Srbije.

Portal je objavio samo dio Halilovićevog odgovora, iako on nije bio duži od teksta na koji se odnosi, i to bez konsultacije sa njim u vezi sa skraćenjem teksta. Redakcije, smatra Komisija, nemaju obavezu da svaki odgovor objavljuju u cjelosti, ali u ovom slučaju nije bilo posebnog razloga da se to ne uradi ili bar da se od Medina Halilovića ne zatraži da sam skrati demanti.

“Mnogo ozbiljniji propust redakcije je, međutim, to što je uz njegov odgovor, odmah (u istom tekstu) objavljen i odgovor Islamske zajednice u Srbiji na taj odgovor. Komentarisanje odgovora u istom broju medija, odnosno na dan objavljivanja odgovora zabranjeno je i članom 97 Zakona o javnom informisanju i medijima. Na demanti se može odgovoriti u naredom broju, odnosno narednog dana, a nikako objavljivanjem zajedno odgovora i odgovora na taj odgovor”, stoji u obrazloženju odluke Komisije za žalbe Savjeta za štampu.

Pojašnjava se i da, takođe, “nije prihvatljiva ni odluka redakcije da odmah zatraži komentar Islamske zajednice na Halilovićev tekst, tim prije što isti princip nije primjenjen u slučaju objavljivanja njihovog saopštenja u vezi sa Halilovićevim tekstom”.

“Zbog svega toga, Komisija je odlučila da izrekne javnu opomenu zbog prekršaja Kodeksa novinara Srbije.

– Javna ličnost mora da bude spreman da istrpi kritiku

Komisija je na istoj sjednici donijela odluku da portal SNews, čiji je urednik Medin Halilović, nije prekršio Kodeks novinara u tekstu-kolumni “’Muftija’ dr Melvud ef. Dudiću, to ne bi pas s’ maslom“ objavljenim 9. januara 2021. godine.

Media centar Islamske zajednica u Srbiji podnio je žalbu, uz saglasnost muftije Melvuda Dudića, jer je autor spornog teksta, kako je navedeno, upotrebio uvredljive izraze za vrhovnog poglavara muslimana u Srbiji poput „to ne bi ni pas s’ maslom”, “velikodostojnik malog rasta, Dudić doktor muftija ef. Mevlud (in) je svoj govor ovog puta toliko opoganio”, “Ne budi kao Mevlud(in) budi mumin (vjernik)”, zatim da muftijina izjava nije preporučljiva za mlađe od 18 godina.

Članovi Komisije za žalbe ocjenili su u toj odluci da Kodeks novinara nije prekršen.

“Autor kolumne je iznio svoje (negativno) kritičko mišljenje o izjavama muftije Dudića, što je potpuno u skladu sa formom teksta. Tekst sadrži isključivo vrednosne sudove i, po priznanju i samog podnosioca žalbe, u njemu nema netačnih činjenica koje bi se mogle demantovati. Kako je riječ o ličnim stavovima autora, a ne o saopštavanju informacija javnosti, ne može se zaključiti da je narušeno načelo nepristrasnosti. Kvalifikacije koje podnosilac žalbe ocjenjuje kao uvredljive odnose se ili na ono što je Dudić rekao ili na njegov rad, a ne na njega lično. Vjerski poglavar, kao javna ličnost, ima suženo pravo na privatnost i mora da bude spreman da istrpi kritiku koja se odnosi na stavove koje iznosi”, zaključeno je u obrazloženju te odluke.

Podsjećamo da je Mevlud Dudić 19. januara izdao saglasnos direktoru Media centar Islamske zajednica u Srbiji, Salahudinu Fetiću da može zastupati tu islamsku zajednicu pred Savjetom za štampu, “u konkretnom slučaju protiv novinara Medina Halilovića i portala SNews na tekst “’Muftija’ dr Melvud ef. Dudiću, to ne bi pas s’ maslom”. Prema pravilma Savjeta za štampu žalba se ne podnosi protiv novinara već protiv medija.

Salahudin Fetić, crnogorski državljanin, je prema Rješenju iz Registra medija APR-a iz 2019. godine, glavni urednik Sandžačke novinske agencije SANAPRESS, a osnivač je Sandžak Media doo, sa sjedištem u ulici Dimitrija Tucovića bb u Novom Pazaru.

Internet portal “sandzakpress.net”, po sadržajima blizak stranci Muamera Zukorlića i Islamskoj zajednici u Srbiji (IZuS), za koji se do skora u javnosti zvanično nije znalo kome pripada i na koga je registrovan, na osnovu sudskih spisa i državnog registra iz 2109. godine, upravlja takođe preduzeće Sandžak media d.o.o iz Novog Pazara, Dimitrija Tucovića bb, kojeg zastupa državljanin Crne Gore Salahudin Fetić.

Pored divljeg portala sandzakpress.net i NA SANAPRESS, na osnovu uvida iz izvoda APR-a, Fetić je direktor Sandžak Media d.o.o. U Registar medija, u toj “medijskoj grupi” koja se neformalno vezuje za aktuelnog potpredsjednika Skupštine Srbije i lidera SPP-a Muamera Zukorlića, su i Ref-ref radio, Glas islama, Sandžak revija i marketing služba Sandžak media.

Salahudin Fetić (na fotografiji) u ulozi snimatelja tokom incidenta i nakon upada pristalisa Stranke pravde i pomirenja (SPP) na sjednicu gradske skupštine Novog Pazara, sredinom oktobra 2018. godine. (Foto: SNews, arhiv)

Ime Salahudin Fetić zvani Ćatko, kao aktiviste Islamske zajednice u Srbiji, spominjano je na RTV Novi Pazar još 2017. godine “u aferi vezano pronevjere novčanih sredstava među uposlenicima Islamske zajednice u Srbiji”.

Sudski epilog ove afere kao i još nekoliko procesa u kojem je Fetić bio okrivljem javnosti za sada nisu poznati.