Porušili srednjevjekovnu nekropolu i povadili ljudske kosti

Foto: PrtSC

U selu Vrapče, opština Tutin, na granici prema Kosovu, vlasnici imanja na kom se nalazi srednjevjekovna nekropola, buldožerom su uklonili kamene ploče i povadili na desetine kostiju – ljudskih ostataka, saznaje SNEWS.

O ovom događaju su, kako tvrde građani, obavještene nadležne službe, a na mjesto događaja je izlazila i policija.

Novinarima je neposredno upućen poziv da izvještavju o ovom događaju, uz navode da se na ovom imanju krije “pravo bogatstvo”.

Na jednoj od proslijeđenih fotografija našoj redakciji uočljivo je da je ljudski skelet poređan i postavljen u blizini drveta. Također, na proslijeđenim fotografijama, se vidi značaja broj kostju, kao i kamene ploče.

Arheolog Mustafa Baltić je rekao da nije upoznat sa ovim slučajem i da bi za ovaj lokalitet trebao da bude nadležan Zavod za zaštitu spomenika kulture Kraljevo.

U Vrapču su registrovane najmanje dvije srednjevjekovne nekropole, nazvane kao “grčko groblje” .

Prema knjizi “Arheološka karta Novog Pazara, Tutina i Sjenice”, autora Dragice Premović Aleksić jedan lokalitet se nalazi na padini jugozapadno ispod vrha brda Završ, na livadi Salka Đakovca.

“Na zaravni se vide neravnine od grobnih biljega za koje pričaju da su bili od kamena i da su ih njemački vojnici za vrijeme Drugog svjetskog rata povadili za izgradnju puta. Orijentacija grobova je približno u pravcu istok-zapad. Ostao je jedan biljeg sličan „ribljim leđima“, nešto veći i jedan pravougaoni kvader od kamena sa pravougaonim udubljenjem u sredini, možda usadnik za biljeg. Mještani pričaju da je na ovom mjestu ranije bilo kamenih „valjkova“ dugih 2–3 m i kamenih „sanduka“ iznutra izdu- bljenih. „Valjkovi“ i „sanduci“ su danas razneti, upotre- bljeni za izgradnju kuća”, stoji u opisu tog groblja.

-Da li je uništen “nevjestin sanduk”

Procjena je da su kosti izvađene na mjestu Džankovsko brdo, jugoistočno od kuće Džankovića, na isturenoj zaravnjenoj
kosi, gdje se nalazi lokalitet srednjevjekovnog groblja.

U gustoj i dosta viso-koj travi uočena je samo jedna neobrađena ploča na zapadnoj strani lokaliteta. Ploča je dosta velika i orijentisana u pravcu jug-zapad. Istočno od ove ploče, u središnjem dijelu lokaliteta nalazi se jedan pravougaono obrađen kameni blok koji na gornjoj strani ima udubljenje pravougaone osnove. Radi se, najverovatnije, o bazi za kameni ili drveni stub, što navodi na pretpostavku da se na lokalitetu nalazio neki objekat, najverovatnijecrkva. Mještani ovaj kameni blok nazivaju „nevestin sanduk“, a vezuju ga za legendu da su se tu sreli svatovi koji suse sukobili oko djevojke, u tom sukobu izginuli i sahranjeni na tom mjestu”, navela je u svom naučnom radu Premović-Aleksić objavljenom još 2010. godine.

Arheološki lokaliteti u ovom selu nisu istraženi niti su vršena ispitivanja.

Procjena je i da se u selu Vrapče na ovim lokacijma nalaze nekropole sa stećcima, koji, kao markerima bosanske državnosti mogu predstavljati nejne najistočnije tačke jer se nalaz na par kilometara od granice s Kosovom.

Incijativu za naučna istraživanja ovog i drugih sličnih arheološki lokaliteta na području opštine Tutin podržavao je i rahmetli Šemsudin Kučević.

Skrnavljenje srednjvejkovnih grobalja i uništavanje stećaka i kamenih ploča je učestalo od strane tragača za zlatom ili vlasnika imanja, a često pod izgovorom da kopaju kako bi izgraili neki objekat.

M. H.