Pčele – jedini insekti koji 150 miliona godina proizvode hranu za ljude

Pčele su jedini insekti koji proizvodi hranu koju jedu ljudi i to rade već 150 miliona godina. Vjeruje se da će sa nestankom pčela na planeti nestati i svijet. Pčele su kod ljudi simbol pameti i rada. U nekim zajednicama se vjeruje da pčele kod škrtih i lukavih ljudi neće da daju med i uspjevaju.

One i nakon toliko godinanom, i dalje faciniraju svojom organizacijom i kvalitetom svog proizvoda, medom, kao nezamjenjivom hranom, često i lijekom. Pčele su ekološki vitalne kao oprašivači širokog spektra biljnih vrsta.

Medonosne pčele imaju 170 receptora mirisa koji im omogućavaju rodbinsko prepoznavanje, društvenu komunikaciju unutar košnice i nalaženje hrane. One imaju veoma precizan njuh. Mogu razlikovati stotine različitih biljnih vrsta i raspoznati najfinije vibracije u svojoj okolini.

  Fotografija lica pčele snimljene kamerom visoke rezolucije

Mozak pčele je ovalnog oblika i veličine semena sezama. Ali, pčela ima izvanrednu sposobnost učenja i pamćenja i može da napravi složene proračune prevaljenog rastojanja i efikasnosti prikupljanja hrane.

Pčele žive u košnicama ili kolonijama u kojima postoji strogo organizovana podjela rada. Košnica pčela se sastoji od 20 000 do 60 000 medonosnih pčela i jedne matice, koja se često naziva i kraljica. Matica pokreće cijelu košnicu pčela i proizvodi i hemikalije koje vode ponašanje ostalih pčela. Ona može da živi do 5 godina i jedina je pčela koja polaže jaja. U toku lejta, kada košnica mora da bude maksimalno jaka, postavlja do 2500 jaja dnevno. Pčele radilice su ženke, koje žive oko 6 nedelja. One obavljaju glavne poslove kao što su sakupljanje nektara, cvjetnog praha, propolisa, hranjenje legla i pravljenje sača. Veće od pčela radilica su muške pčele koje se nazivaju i trutovi. Oni nemaju žaoke i ne rade ništa, a jedini im je zadatak da se pare sa maticom. Nekoliko stotina trutova živi u svakoj košnici tokom proleća i ljeta, ali kada dođe zima košnica prelazi u režim preživljavanja i oni se izbacuju.

Pčele međusobno komuniciraju pomoću plesa i vibracija kako bi dijelile razne informacije unutar zajednice.

Pri letu bez tereta pčela razvija brzinu do 65 km na sat. Pčela može da odleti od košnice i do 8 km i vrati se opet u istu koju raspoznaje po boji i obliku.

Zujanje pčela prave zvukovi krila, kojima pčela zamahne oko 11 400 puta u minuti. Slonovi se boje zvuka koji proizvodi pčela. Kada čuju njihov zvuk bježe i proizvode specifične zvukove uz otresanje glavama.

Najmanja pčela na svetu je patuljasta pčela (Trigona minima). Dugačka je oko 2,1 mm. Himalajska medonosna pčela (Apis dorsata laboriosa) je najveća medonosna pčela na svijetu. Odrasle jedinke mogu dostići dužinu do 3 centimetra. Najveća pčela je ( Megachile pluto) koja može narasti do dužine od 39 milimetara.

Pčele su sposobne da računaju, kategorizuju slične predmete (kao što su psi, mačke ili ljudska lica), razumeju “isto” ili “drugačije”, kao i simetrične i asimetrične oblike. Vole da spavaju 5-8 satu dnevno, u paru, čvrsto zagrljene, na cvijetu držeci jedna drugu. Jedna pčela napravi oko 40 letova i poseti oko 4.000 cvjetova u toku jednog dana. Jaka i zdrava pčelinja zajednica u toku jednog dana može oprašiti do 3 000 000 cvjetova.

Ljeti u svakoj košnici dnevno umire oko 1000 pčela radilica, ali više od toga se rađa svaka 24 sata. Samo 40 grama pčelinjeg saća dovoljno je da prihvati čak 1,814 kg meda. Pčelinje saće ima osnovne elemente u formi šestougla upravo zato što takav oblik omogućava efikasnu i ekonomičnu upotrebu prostora i materijala od koga je sagrađeno.

Pčele često zagrljene spavaju u cvijeć između pet i osam sati dnevno.

– Pravi med se nikada ne kvari, ali se kristališe

Med je jedina prehrambena namirnica koja nikada ne može da se pokvari, . U medu ne može opstati većina najopasnijih bakterija. Med je i najsavršeniji proizvod prirode, u njemu se nalaze gotovo svi sastojci koji grade ljudski organizam.

Poznato je da ne postoji nacija, narod ili pleme na svijetu koji nemaju legendu o hranjivom ili ljekovitom dejstvu pčelinjih proizvoda. Da bi proizvele jedan kilogram meda pčele treba u košnicu da unesu 3–4 kilograma nektara. Iz jednog cvijeta pčela usisa oko 0,02 mg nektara. Med se sastoji od 80 procenat šećera i 20 procenata vode. Jedna supena kašika meda ima 64 kalorije.

Kilogram meda ima hranljivost isto koliko i 50 kokošijih jaja, 3 kilograma ribe, 1 kilogram šunke, 2,5 kilograma telećeg mesa, 6 kilograma pomorandži ili 10-12 kilograma povrća.

Za med je karakteristično da će se kristalisati tokom vremena, ukoliko poslije dužeg perioda ne kristališe, u pitanju je imitacija meda. Falsifikovani med sastoji se pretežno od kristal šećera, ali tu se mogu naći kukuruzni, kao i bombonski sirup koji se koristi u konditorskoj industriji.
Zanimljive činjenice o pčelama.

– Najskuplji med iz Turske “Centauri “, kilogram košta 10.000 eura

Med marke Centauri iz Turske oborio je svjetski rekord kada je u pitanju cijena, ali i kvalitet. Kako je izvestio Guinness world records, kilogram ovog tekućeg zlata košta čak 10.000 eura, a proizvede se tek 30 kilograma godišnje.

Riječ je o skupocenom proizvodu koji se sakuplja u pećini na 2.500 metra nadmorske visine, a ovaj nektar proizvode kavkaske medonosne pčele, otporne ne hladno vreme i velike nadmorske visine. Mjesto sa kojeg dolazi je čak 50 kilometara udaljeno od ljudskih naselja, ali i ostalih pčelinjih zajednica.

Nastao je od ljekovitih endemskih biljaka koje rastu oko pećine, tamne je zlatnosmeđe boje i gorkog ukusa. Za razliku od većine komercijalnih pčelara koji med sakupljaju dva ili tri puta godišnje, ovaj prikuplja samo jednom u godini.

Poznat je po svojim ljekovitim svojstvima, a bogat je magnezijumom, kalijumom, fenolima, flavonoidima i antioksidansima. Stoga ne čudi da je najpoželjniji na svijetu, a za njegovu kupovinu postoji i lista čekanja. Traže ga ljekari, članovi kraljevske porodice i mnoge druge poznate osobe, a kako piše LLM, sveštenici u Tokiju su ga nazvali i “nektarom bogova”,

Takođe, prije isporuke kupcima, prolazi rigorozna ispitivanja, a svaka bočica se šalje direktno u Tursko naučno vijeće na analizu.

Izvor: Artnit, Agroklub, SNews

Foto:.guinnessworldrecords.com