Novi Pazar grad sa pogrešnim nazivom ulice osnivača grada

Novi Pazar je grad koji zvanično nema upisanu ulicu ili trg sa imenom osnivača grada, Isa bega Ishakovića. U neposrednoh blizini centra grada, iza zgrade Policijske uprave, postoji ulica koja već tri decenije nosi naziv Isabega Isabegovića. Tabla sa ovim nazivom postavljena je odlukom tadašnje Skupštine opštine 1993. godine i to je, prema riječima stručnjaka, ulica koja nosi naziv nepostojeće historijske ličnosti.

Arhitekta Emir Ašćerić, odbornik koji je ispred SDA Sandžaka pripremio i predložio elaborat za nazive ulica, trgova i naselejenih mjesta, a aktuelna skupštinska većina odbila 2019. godine da usvoji taj prijedlog, ističe da se skoro tri decenije nazivi ulica u Novom Pazaru nisu mijenjani i da postoje na stotine ulica bez naziva.

“Trenutno je potreba da se da 700 novih naziva ulica, budući da trenutno postoji samo 170 naziva ulica u Novom Pazaru. Grad se proširio, mnogi krakovi trebali da dobiju svoja imena. Jednostvno je potreba da se daju nova imena ulicama koje su izgrađene, ali mi smo tražili promjenu aziva nekih ulica koji nisu adekvatni. Između ostalih je tu i naziv Isabega Isabegovića. Apsolutno je degutantno da se ime osnivača grada da na jedan pogrešan način. Trg na kojem smo zovemo Trg Isa-bega Ishakovića, kako je po odluci Gradskog vijeća dato, međutim taj naziv još nije prošao procedure u Ministarstvu državne uprave i lokalne samouprave. Naziv ovog trga je bio dio projekta koji smo sačini. Osnivač Isa beg Ishaković treba da stoji u nazivu centralnog trga i to treba da se ozvaniči , a naziv Isabega Isabegovića treba biti izbrisan”, istakao je Ašćerić.

Za ulicu koja nosi pogrešno ime i u njoj se nalazi jedna od najvećih škola u gradu je predloženo da ponese ime naziv Muhameda Havai Uskufija, učenjaka i autora prvog rječnika bosanskog jezika iz prve polovice 17. vijeka.

Univerzitetski profesor i istraživač arhiva, Hivzo Gološ pojašnjava da je, prema više historijskih izvora, otac Isa bega bio Ishak beg, osmanski vojskovođa koji je sedam dana nakon Koosovskog boja, 5. jula 1389. godine postavio šatore na mjestu sačuvanog hamama, u današnjoj staroj čaršiji, u Novom Pazaru.

“U popisima sandžačkog, odnosno Prizrenskog sandžaka koji se kreće sve do 1571. godine u onim prvim godinama, ato je od 1455-1460. godine imamo Isa bega Ishakovića, doslovno rečeno, i njega imamo kao beglerbega, one unaprijeđen. Ako posmatramo ruske uzvore u tom periodu koji prate u verikalnu strukturu osmanskog stanovništva i Osmanskog carstva i vojske i zadržimo se na begovima i agama vidimo da se Isa beg, doslovce Ishak beg pominje. Tu je obavezno da se dokumentacija konsultuje, a nikako štampa, jer štampa nas vodi do naučnog istraživanja da možemo to bolje da otkrijemo. Dokumenat su zakon. Novinarima bih preporučio da ne žure sa tim. Dobro je pitanje postavljeno, što više istraživača koji se bave ovom problematikom. Mi svi sve najbolje i sve najviše mislimo o svom mjestu, ali je ovo isuviše ozbiljno pitanje i treba ga detaljno istražiti”, ukazao je profesor Gološ.

Isa beg Ishaković, kao osnivač Novog Pazara, Skoplja i Sarajeva se u nekim izvorima spomnje i kao Hranušić, i, prema riječima Gološa, u dokumentima u Dubrovniku se nalazi njegov rodoslov. Dok je, naglašava, za prezime Hranušić, do Isa bega dug korak za istraživanje.

Građani Novog Pazara smatarju da je u slučaju dvanja naziva Isabeg Isabegović nemar bio u pitanju i očekuju da greška u nazivu osnivača grada bude ispravljena.

“Meni je to nevjerovatno da ulica nosi ime ako nje historijska ličnost. Nepostojeća ličnost toh imena? Meni je to nelogično”, kaže Mulaz Beganović koji ima trgovinsku radnju u toj ulici.

“Vjerovatno u vrijeme komunizma ljudi nisu vodili računa o tim imenima tako da je do grešeke dolazilo i kod građana, prilikom upisa u matičnu knjigu rođenih. Mislim da je samo nemar u pitanja. Decenijama imamo pogreašan naziv ulice u užem centru grada? Pogrešno zavedene, ispraviće se ako Bog da”, kazala je sugrađanka Vahida Mušović.

Iz Gradske uprave Novog Pazara nisu odgovorili na poziv Behar TV i zvanično dali odgovore na pitanja da li postoji inicijativa ili prijedlog na preimenovanje naziva ulice “Isabega Isabegovića” i ko je i kada donio odluku i naložio da se postavi tabla sa nazivom “Ulica Isabega Isabegovića”.

Također, još nije dobijen odgovor da li u Novom Pazaru postoji zvanično upisan naziv ulice ili trga po osnivaču grada Isa begu, kao da li je odskora bilo preimenovanja naziva neke ulice u Novom Pazaru i, ako jeste, koje ulice?

–BNV pokrenulo inicijativu o davanju novih i promjenu postojećih naziva na teritoriji sandžačkih opština

Bošnjačko nacionalno vijeće je 1. februara usvojilo mišljenje u kojem se konstatuje da, prema podacima Gradske uprave, u Novom Pazaru postoji oko 170 zvaničnih naziva ulica, iako na teritoriji grada postoji potreba za preko 700 novih imenovanja.

Vlada Republike Srbije pokrenula je projekat “Ažuriranje adresnog registra”, koji je finansirala Evropska unija, a u cilju uspostavljanja centralnog adresnog registra i utvrđivanja naziva ulica kako bi svaki stanovnik Srbije imao svoju adresu s ulicom i brojem. To je i jedna od obaveza Srbije u procesu evropskih integracija. Vlada Republike Srbije dala je rok do kraja 2018. svim gradovima i opštinama u Srbiji da imenuju svoje ulice, a iste godine je i Republički geodetski zavod dostavio elaborate uličnog sistema na kojem su ucrtane sve ulice koje nemaju naziv.

Prema ovom elaboratu, u Novom Pazaru, samo u užoj zoni grada, nedostaje preko 600 naziva ulica, što ovaj grad svrstava statistički u sami vrh lokalnih samouprava u Srbiji kojima nedostaju nazivi ulica, u odnosu na faktičko stanje.

Javna prezentacija prijedloga novih naziva ulica Novog Pazara na fFacebooku

Zakonom o nacionalnim savjetima nacionalnih manjina detaljno je uređena nadležnost i ovlaštenja nacionalnih vijeća u ovoj oblasti. Proces promjene i davanja novih naziva ulica, trgova i naseljenih mjesta zauzima značajno mjesto u procesu uspostavljanja nacionalne samouprave i definiranju identiteta Bošnjaka i regionalnog identiteta svih građana Sandžaka, navedeno je u dokumentu Izvršnog odbora Bošnjačkog nacionalnog vijeća.

Nazivi ulica, trgova i naseljenih mjesta predstavljaju ličnu kartu svakog grada, čuvaju tragove historijskih okolnosti, civilizacijskih i kulturnih prožimanja, te govore o njenom aktuelnom političkom i strateškom opredjeljenju.
U skladu sa svime navedenim Bošnjačko nacionalno vijeće u Republici Srbiji najavilo je da će pokrenuti inicijativu o davanju novih i promjenu postojećih naziva na teritoriji sandžačkih opština s većinskim bošnjačkim stanovništvom.

“Aktuelni, odnosno zvanični nazivi ulica u Novom Pazaru ni na koji način ne odražavaju ono što Novi Pazar jeste, niti se mogu smatrati odrazom identiteta Novog Pazara i građana koji u njemu žive”, poručeno je iz predstavničkog tijela Bošnjaka.

Izvor: Behar TV