Na konferenciji OCD-a u Sarajevu odbačena vizija “Srpskog sveta”

Učesnici i učesnice Konferencije “Odnosi Bosne i Hercegovine i Republike Srbije – otvorena pitanja i perspective”, u Sarajevu usaglasili su se da regionalna saradnja i povezivanje svih aktera civilnog društva u regionu od suštinskog su značaja za razvoj i unapređenje međudržavnih odnosa Srbije i Bosne i Hercegovine.

“Odlučni smo i uporni u očuvanju multietničnosti naših društava, ravnopravnosti svih građana i naroda, njihovih vjeroispovijesti i svjetonazora. Insistiramo na dubljem i snažnijem sveobuhvatnom ekonomskom povezivanju BiH i Srbije kao suštinskom preduslovu jačanja kapaciteta građanskih društava i suštinske evropeizacije regiona. Posebno je važna saradnja u oblasti izgradnje infrastrukturnih objekata”, navodi se u zaključcima.

Kako bi se osiguralo da nove generacije Bosnu misle i percipiraju na novi način, snažno zagovaraju uspostavljanje zajedničkog kulturnog i obrazovnog prostora na nivou Bosne i Hercegovine. Zalažu se za razvoj aleternativnih i kulturnih prostora u BiH i Srbiji kako bi se stvorili neophodni preduslovi za pluralističke, kreativne i savremene kulturne politike.

Sa skupa je odbačen koncept “Srpski svet”-nastavak velikosrpskog projekta

“Odlučno odbacujemo viziju Srpskog sveta koji po svojoj prirodi predstavlja nastavak velikosrpskog projekta. Zagovaramo da se pristup Srbije u razvoju odnosa sa BiH prioritetno treba odvijati sa institucijama Bosne i Hercegovine”, ukazuje su u tom dokumentu.

 -Zahtjevi za političke aktere Srbije i Bosne i Hercegovine

Iz tog razloga od donosilaca odluka i političkih aktera Srbije i Bosne i Hercegovine zahtijevaju da odmah i bez odlaganja sve institucionalne kapacitete stave u funkciju ispunjavanja kriterija pristupanja Evropskoj uniji i NATO alijansi.

“Učesnici  i učesnice Konferencije smatraju da vlast u Srbiji, kao i vlast u entitetu RS koja je direktno uključena i u vlast na nivou BiH, opstruišu proces euroatlanskih integracija, iako je to jedini put u interesu građana i građanki Srbije i Bosne i Hercegovine, kao i cijelog Zapadnog Balkana. U našim državama nije dovoljna samo promjena političara, već je neophodna promjena politika. U tom smislu, proces pridruživanja Evropskoj uniji, jedini je okvir za sprovođenje suštinskih reformskih procesa bez kojih je nemoguće zaustaviti procese depopopulacije Zapadnog Balkana”, navode.

Također se zahtjeva da prihvate Berlinski proces kao istinski i siguran put ka evropeizaciji Zapadnog Balkana, učestvuju u definisanju njegovih preporuka i daju puni doprinos njihovoj impementaciji na državnim nivoima.

“Da međunarodnim sporazumom o granici potvrde međusobno priznanje teritorijalne cjelovitosti obje države i njihov suverenitet, a potom pristupe eventualnim korekcijama administrativnih linija tamo gdje je to moguće i potrebno usaglasiti. Jasno stavljamo do znanja da entitet Republika Srpska pripada državi Bosni i Hercegovini, te stoga trebaju prestati secesionističke prijetnje i prizivanje sjedinjenja sa Srbijom. Bosna i Hercegovina i Srbija trebaju biti uređene kao demokratske i građanske države, u kojoj će svaki od naroda imati puna prava i slobode u pogledu svojih temeljnih identitetskih pitanja, a svi građani i građanke uživati puna prava i slobode na cijelim teritorijama BiH i Srbije”, stoji u zahtjevu.

Upućen je i poziv da potpišu Memorandum o prihvatanju i provođenju svih presuda međunarodnih sudova koje se odnose na obje naše države. Posebno ističemo nužnost prihvatanja presuda ICTY  i Međunarodnog suda pravde u Hagu kojima je Srbija presuđena za nesprečavanje genocida.

“Politika koju vlasti u Srbiji, gotovo u kontinuitetu provode posljednjih 30 godina je retrogradna, sa katastrofalnim posljedicama po susjedne države koje je takvim politikama razorila, a najpogubnija je za građane i građanke Srbije i većinski srpski narod”, konstatuje se sa tog skupa.

Traži se i da državni parlamenti donesu zajedničku deklaraciju o jasnom antifašističkom i antinacionalističkom opredjeljenju i borbi za temeljna ljudska prava i slobode, te da afirmišu kulturološke i identitetske posebnosti Sandžaka kao historijske regije  koja predstavlja bogatstvo različitosti naroda i kao takva je most spajanja Srbije i Bosne i Hercegovine.

“Posebno ohrabrujemo podršku izgradnji kapaciteta ustanova i institucija, što će se pozitivno odraziti na položaj i kvalitet života svih naroda koji žive u Sandžaku”, poručeno je sa trodnevnog skupa na kojem je učestvovala delegacija Bošnjačkog nacionalnog vijeća (BNV), koju su činili predsjednica Vijeća  Misala Pramenković i predsjednik Izvršnog odbora Fuad Baćićanin”.

Posebno pozivaju Ured Visokog predstavnika u Bosni i Hercegovini da Rezoluciju Skupštine Vijeća Evrope broj 1513 iz 2006. godine stavu u funkciju ustavnih promjena u Bosni i Hrecegovini, jer, podvlači se, ovako ustrojena država BiH nema nikakvu mogućnost za demokratski razvoj. Učesnici i učesnice Konferencije smatraju da Bosna i Hercegovina kao suverena i nezavisna država, članica UN-a, treba potpuno novi Ustav utemeljen na evropskim demokratskim stečevinama i da bude uređena kao moderna evropska država.

– Preporuke institucijama EU

Institucijama Evropske unije preporučuju da nastave snažnu podršku procesu pridruživanja svih država Zapadnog Balkana, uz dosljedno insistiranje na spovođenju svih reformskih procesa, posebno u oblastima vladavine prava i ostalih fundamentalnih principa, bez kojih ne može biti ni dugoročne regionalne stabilnosti, kao i da u okviru Berlinskog procesa i ostalih mehanizama regionalne saradnje koji se sprovode pod pokroviteljstvom EU, insistiraju na daljim koracima u procesu pomirenja naroda Zapadnog Balkana i suočavanja sa prošlošću, paralelno uz insistiranje na ekonomskoj regionalnoj saradnji.

Preporuka se odnosi i na to da dio sredstava iz paketa finansijske podrške Zapadnom Balkanu alociraju za kreiranje i sprovođenje alternativnih kulturnih politika koje će doprinijeti obnovi jedinstvenog kulturnog prostora i zajedničkog kulturološkog identiteta.

Konferencija je organizirana od strane organizacija civilnog društva i akademske zajednice u Bosni i Hercegovini i Republici Srbiji, a održana je u Gradskoj vijećnici Grada Sarajeva.