Istanbul i Fatih džamija sa turbetom, fascinira svojom veličanstvenom i mirnom strukturom (FOTO)
Jedan od simbola svjetske prijestolnice kakva je istanbul je i Fatih džamija, sa kompleksom i turbetom uz nju. Nalazi se u ulici Fevzi Paša u četvrti Fatih, između Edirnekapija i Saračhanea. U blizini kompleksa Fatih nalaze se džamija Yavuz Sultan Selim i džamija Hrka-i Šerif u kojoj se čuva hrka-ogrtač Poslanika Muhammeda a.s. i koja se može posjetiti.
Fatihova džamija se otvara za klanjanje sa sabah-namaza i zatvara nakon noćnog jacije namaza. Budući da se posjete džamiji obavljaju i tokom namaza, posjetioci treba da obrate pažnju na stil oblačenja.
Najpogodnije sredstvo javnog prevoza za dolazak do lokacije zgrade je korišćenje autobusa. Možete koristiti autobuse koji polaze iz Eminonua i koriste rutu ulice Fevzi Paša, ili možete koristiti autobuse koji koriste istu ulicu iz Edirnekapıja.
Da biste došli do Fatiha metroom, možete sići na stanici Vatan-Emniyet na liniji metroa Yenikapi-Kirazli, zatim slijediti ulicu Aksemsettin i hodati 15-20 minuta.
Iako se razlikuje od prvobitnog oblika, Fatih džamija fascinira ljude svojom veličanstvenom i mirnom strukturom. Društveni kompleks Fatih, koji također uključuje turbe Fatih sultana Mehmeda u sklopu kompleksa zgrada, najveći je društveni kompleks izgrađen u Istanbulu ya vrijeme Osmanlija.
Nažalost, Fatih džamija, koju je sagradio Fatih Sultan Mehmet, nije preživjela do današnjih dana jer se srušila u zemljotresu 1766. godine i postala neupotrebljiva. Sadašnju džamiju sagradio je Sultan Mustafa III. Obnovio je arhitekta Mehmed Tahir Aga 1767. godine na potpuno drugačiji način od prvobitnog stanja.
Jedan od simbola svjetske prijestolnice kakva je Istanbul je i Fatih džamija sa kompleksom uz nju. Foto: Hana Halilović, SNEWS
Deset godina nakon osvajanja Istanbula (1453.), Fatih je odlučio da izgradi svoje najveće djelo u gradu. Kao što će to učiniti kasniji sultani, dao je izgraditi ovo djelo na jednom od najviših mjesta u gradu, na jednom od sedam brda historijskog poluostrva. Prije nego što je džamija izgrađena na ovom uzvišenju, postojala je crkva Havariyun, jedna od najvećih i značajnih crkava Vizantije. Prije Osmanlija, Vizantijci su nastojali i da ukrase visoka mjesta grada monumentalnim građevinama.
Osmanlije su bile jake u svakom pogledu tokom osvajanja i u godinama koje su uslijedile. Moćni sultani pogledali su Aja Sofiju pred svojim očima i osjetili želju da izgrade veličanstveniju građevinu od ove građevine. Fatih je, čini se, jedan od onih koji tu želju željeli da ostvare.
– Kadija presudio da Sultanu Fatihu odsjeku ruke kao odmazdu za odsječene ruke graditelju Atik Sinanu
Ime arhitekte koji je izgradio porušenu Fatihovu džamiju je Atik Sinan. U svoje vrijeme bio je poznat i kao “Oslobođeni Sinan”. Pošto je oslobođen, izgleda da je bio hrišćanskog porijekla. Atik Sinan je držao stubove kratke kako bi konstrukcija mogla izdržati potrese. Vidjevši da je njena kupola niža od Aja Sofije zbog kratkoće stubova, Fatih se naljutio i odsjekao ruke arhitekti.
Atik Sinan se kadiji požalio na Fatiha Sudija je utvrdio da je Fatih nepravedan i odlučio da izrekne odmazdu, odnosno da Fatihu odsiječe ruke. Ali Atik Sinan je odustao od toga i dobio je doživotnu platu kao kompenzaciju.
Evlija Čelebi spominje ovu priču u svom Putopisu kako bi objasnio osmansku pravdu.
Nakon ovoga, čini se da je došlo do još jednog problema između Fatiha i Atika Sinana. Ali je ostalo nejasno u čemu je bio problem. Problem može biti sumnja da je Atik Sinan počinio neku korupciju u izgradnji džamije. Jer Atik Sinana je pogubio Mehmet Osvajač 1471. godine, kada je završena izgradnja džamije. Njegov mezar se nalazi u Kumrulu mesdžidu, odmah ispred džamije.
Džamija koju je izgradio Mehmet Osvajač uništena je u zemljotresu 1766. godine, baš kako se Atik Sinan bojao. Sultan tog perioda, Mustafa III. budući da je to bila džamija Mehmeta Osvajača, nju je za kratko vrijeme popravio i ponovo otvorio 1771. godine, drugačije od prvobitnog stanja.
U obnovljenoj džamiji korišten je plan Šehzade džamije Mimara Sinana. Iz tog razloga nije poznato kakva je bila arhitektura prve monumentalne džamije sagrađene nakon osvajanja.
– Barokni mihrab, česma, slika i sunčani sat
Unutar džamije nalaze se ukrasi koji odražavaju atmosferu 18. vijeka. Njen mihrab ima barokne ukrase primjerene ovom periodu. U desnom uglu džamije nalazi se česma. Nekada bunar, kasnije je pretvoren u česmu. Još jedna zanimljivost je slika u galeriji mujezina. Ovu sliku Mustafa Sabri begu, jednom od posljednjih šejhul-islama, posvetio je njegov zet. Slika sadrži siluete Meke, Medine, Željeznice i mape svijeta.
Na istočnoj strani džamije nalazi se sunčani sat, za koji se procjenjuje da ga je izradio Ali Kuscu. Od kompleksa Fatih, najvećeg društvenog kompleksa u Istanbulu, do danas je opstalo 8 medresa i biblioteka. Najkvalitetnije obrazovanje tog perioda pružalo se u medresama pod nazivom “Sahn-i Seman”.
– Prvo sultanovo turbe izgrađeno u Istanbulu
Mezar Fatiha sultana Mehmeta nalazi se na strani kible džamije i u nju se može ući iz vanjskog dvorišta. Turbe ima odliku da je prva sultanov mezar izgrađena u Istanbulu, jer je Mehmet Osvajač bio prvi sultan koji je sahranjen nakon osvajanja.
Nakon ceremonije opasivanja mačem u Eyüp Sultanu, sultani su obično posjećivali Fatihovo turbe po povratku. Turbe je potpuno oštećeno u zemljotresu 1766. i požaru 1782. godine. Fatihovo turbe je tokom popravke potpuno promijenilo izgled.
Prema nekim izvorima lokacija mezara promijenjena je kada je obnovljen mihrabski zid džamije nakon zemljotresa koji se dogodio 1766. godine, a mezar je ostao ispod mihraba džamije. Prema ovoj tvrdnji, mezar se nalazi na kraju hodnika koji se proteže od mezara do ispod mihraba džamije. Smatra se da je ovaj hodnik ostao od ruševina crkve koje su ranije pronađene na istom mjestu.
Vrijeme posjete turbetu je između 09:00 ujutro i 17:00 sati popodne. Unutar turbeta prostora je mezar Gulbahar Hatun, supruge Fatihove, II. Tu je i mezar Nakšidil Sultana, Mahmutove majke, i mezar Gazi Osman-paše, heroja Plevena.
Kako doći do kompleksa Fatih možete saznati klikom na njegovu lokaciju na mapi ispod.
Izvor: Fethi Guney, https://istanbuldagez.net/tarihi/fatih-sultan-mehmet-camii-turbesi-kulliyesi-nerede/
Najnoviji komentari