Globalni izvjestaj o narkoticima UNODC-a: Drogu koristio svaki 17. stanovnik planete

Nastavak rekordne ponude ilegalnih droga kao i sve aktivnije krijumčarske mreže usložnjavaju globalne krize koje se prepliću i predstavljaju izazov za odgovore zdravstvene zaštite i sprovođenje zakona, kaže Svjetski izvještaj za narkotike za 2023. godinu, koji je Kancelarija Ujedinjenih nacija za pitanja droge i kriminala (UNODC) objavila danas.

Prema najnovijim podacima globalna procjena broja osoba koje injektiraju droge u 2021. godini je 13,2 miliiona – 18 procenata više nego što je prethodno procjenjeno.

Na svjetskom nivou, više od 296 miliona ljudi je koristilo droge u 2021., što je porast od 23 procenta tokom prethodne decenije. U međuvremenu, broj ljudi koji pate od poremećaja izazvanih upotrebom narkotika je skočio na 39,5 miliona, što je porast od 45 procenata tokom 10 godina.

Izvještaj sadrži specijalno poglavlje o trgovini narkoticima i kriminalu koji pogađaju životnu sredinu u basenu rijeke Amazon, kao i sekcije o kliničkim ispitivanjima koja obuhvataju psihodelične supstance i medicinsku upotrebu kanabisa; upotrebu droga u situacijama humanitarnih intervencija; inovacije u lečenju zavisnosti od droga kao i drugim uslugama; kao i droge i konflikt.

Svjetski izvještaj o narkoticima za 2023. godinu takođe ističe kako društvene i ekonomske nejednakosti podstiču – i bivaju podsticane – izazovima koje predstavljaju droge; uništavanjem životne sredine i kršenjem ljudskih prava prouzrokovanim ilegalnim narko-privredama; kao i sve većom dominacijom sintetičkih droga.

Prema izveštaju, potražnja za liječenjem poremećaja u vezi sa drogama uglavnom ostaje nezadovoljena. Samo jedna od pet osoba koje pate od poremećaja u vezi sa drogama su primale tretman za upotrebu droga u 2021. godini, sa sve većim disparitetima u dostupnosti liječenja među regionima.

Mlada populacija je najpodložnija upotrebi droga a isto tako su ozbiljnije pogođeni poremećajima upotrebe supstanci u nekoliko regiona. U Africi, 70 procenata osoba na liječenju su mlađe od 35 godina.

U izvještaju se tvrdi da se u čitavom svijetu mora dati prioritet javnom zdravlju, prevenciji kao i pristupačnosti uslugama liječenja, inače će sve više ljudi zaostajati usled izazova koje predstavljaju droge. Izvještaj također naglašava potrebu za odgovorom organa za sprovođenje zakona kako bi se išlo u korak sa inovativnim poslovnim modelima kriminala kao i širenjem jeftinih sintetičkih droga koje je lako staviti na tržište.

U svom reagovanju na nalaze izveštaja, izvršni direktor UNODC-a, Gada Vali (Ghada Waly) je izjavila: “Svjedoci smo stalnog porasta broja ljudi koji pate od poremećaja izazvanih upotrebom supstanci širom svijeta, pri čemu liječenje ne dospeva do svih kojima je potrebno. U isto vrijeme, treba da pojačamo odgovore na grupe koje se bave trgovinom narkotika i koje iskorišćavaju konflikte i globalne krize da bi proširili nedozvoljeno uzgajanje i proizvodnju droga, naročito sintetičkih droga, čime podstiču ilegalna tržišta i stvaraju veću štetu ljudima i zajednicama”.