Prof. dr Nataša Đorđević: Pojašnjenje veoma “popularnih kartica” korišćenih na Festivalu nauke i kulture na DUNP-u

Biolog i predavač na Državnom univerzitetu u Novom Pazaru (DUNP) prof. dr Nataša Đorđević istakla je da njena prezentacija na Festivalu nauke i kulture nema ničeg nema vezano za astrologiju ili numerologiju.

Demantovala je navode posjetilaca da je na festivalu pokazala i svoja znanja iz astrologije, koje je SNEWS-objavio uz ilustraciju sa og događaja.

Iznijela je pojašnjenje “veoma popularnih kartica” korišćenih na tom festivalu organiziraom od strane Studentskog parlamenta DUNP-a.

Primarne emocije (sreća, tuga, ljutnja, strah, gađenje, iznenađenje) imaju značajnu ulogu u prilagođavanju čovjeka i svih sisara na okruženje. Pokreću ih stimulusi iz spoljašnje sredine koji se opažaju čulima (vida, sluha, ukusa, mirisa i dodira) ili sjećanja na emocionalne događaje. Ispoljavaju se kroz adaptivne ili maladaptivne ponašajne reakcije. Za potrebe Festivala, primarne emocije su prikazane u vidu emotikona.

Neuroransmiteri su supstance koje stvaraju i luče nervne ćelije. Imaju značajnu ulogu u prenosu nervnog impulsa između dve nervne ćelije i između nervne ćelije i mišića/žljezda. Kod čovjeka i svih sisara regulišu emocionalne, intelektualne, ponašajne i druge funkcije tijela. Za potrebe Festivala, prikazane su hemijske strukture neurotransmitera.

Dopamin je neurotransmiter odgovoran za osjećaj sreće, za volju i motivaciono djelovanje, kao i za nagradu. Nagrada kao biološki mehanizam osigurava pojedincu opstanak i reprodukciju, jer usmjerava njegovo ponašanje ka konzumiranju određene hrane i pića, kao i ka aktivnostima, događajima i situacijama koje su dobre za njega, odnosno koje promovišu homeostazu i prilagođavanje na uslove spoljašnje sredine.

Serotonin je neurotransmiter odgovoran za osjećaj zadovoljstva. Ima značajnu ulogu u misaonim procesima i razviću mozga. Poremećaji u sekreciji serotonina dovode do nastanka anksioznosti.

Adrenalin je neurotransmiter koga sekretuju nervne ćelije simpatičkog autonomnog nervnog sistema i srži nadbubrežne žljezde. Ubrzava srčani rad, krvotok, disanje i metabolizam, širi zenice i priprema organizam za reakciju bori se ili bježi. Primarne emocije koje pokreću njegovo lučenje su ljutnja, strah, sreća i iznenađenje. Luči se u akutnoj fazi stresa.

Glutamat i acetilholih su neurotransmiteri odgovorni za učenje i pamćenje.

Oksitocin je odgovoran za osjećaj sigurnosti i socijalno povezivanje. Vezuje ženu za muškarca, majku za novorođenče. U velikoj količini se luči za vrijeme seksualnog odnosa, porođaja i dojenja novorođenčeta, kao i u toku zagrljaja.

Gaba je inhibitorni neurotransmiter i sprečava širenje nervnih impulsa kroz mozak. Djeluje umirujuće.

-Reakcije na akutni fazu stresa

“Bori se” ili “bježi” su reakcije na akutnu fazu stresa izazvane ljutnjom, strahom, srećom ili iznenađenjem.

Predstavljaju fiziološki normalne reakcije na stres i karakterišu se lučenjem velikih količina adrenalina, koji ubrzavanjem srčanog rada, krvotoka, disanja i metabolizma povećava budnost, snagu i pokretljivost čovjeka i drugih sisara. Alarmna reakcija organizma na stres je adaptivna i štiti pojedinca od mogućih loših ishoda djelovanja stresora.

Zamrznut je neadekvatna reakcija na akutnu fazu stresa. Omogućava pojedincu da preživi, ali ne i da se prilagodi novim uslovima sredine.